13. Het tramstation

Van der Capellenlaan 4
7213 AG Gorssel

Dit tramstation in unieke chaletstijl werd als onderdeel van de stoomtramlijn tussen Deventer en Emmerik in 1926 geopend. De industrie in Deventer had een directe verbinding nodig. Gemiddelde snelheid van de stoomtram: 25 km per uur. Onder meer door oorlogsschade werd in 1945 de lijn opgeheven. Na een fraaie restauratie, met de opvallende glazen puien, is het station sinds 2011 het domicilie van de historische vereniging ‘De Elf Marken’.

Het tramvervoer stopte in april 1945 omdat de Duitsers de brug in Eefde over het Twentekanaal opbliezen én werd niet hervat omdat de concurrentie met het vervoer over de weg te groot werd. Het smalspoor (75 cm) werd in 1948 opgebroken. Van het oorspronkelijke tracé resteert slechts het in zuidelijke richting lopende Wielewaalpad dat start bij de touwslagerij.Na een leven als bedrijfsgebouw, clubhuis (van de postduiven-, tennis- en wandelvereniging) en lange tijd in leegstand werd het fraai gerestaureerd tot domicilie van de historische vereniging ‘De Elf Marken’ en feestelijk geopend in 2011. Opvallend zijn de immense glazen puien. De vereniging beheert het historisch erfgoed. Bij ‘De Elf Marken’ is een boek over deze tramlijn te koop.Opmerkelijk: door het smalspoorwegmuseum in Valkenburg (Z.H.) werd een exacte replica van dit Gorsselse station nagebouwd, dat op zijn beurt eigenlijk gemodelleerd is naar het station in Waulsort (België).

Het nabije kunstwerk uit 1988 van de plaatselijke kunstsmid Wim Jonkers telt elf symbolische markepalen, geplaatst zijn op een plattegrondvan de zelfstandige gemeente Gorssel, die toen naast Gorssel de dorpen en kernen Almen, Eefde, Epse, Joppe, Harfsen, Kring van Dorth, De Schoolt en De Wippert omvatte. Na de fusie (2005) maakt Gorssel deel uit van de gemeente Lochem.Kijk op de website voor de actuele openingstijden: www.deelfmarken.nl

een baken in de tijd

helder speelt het licht door de ramen
het tramstation lijkt fragiel
beschutting te zoeken onder bomen
die in spatjes de zon doorlaten

daar is opeens die andere tijd
van een naderende tram
die dorpen met elkaar verbindt
de wereld kleiner en groter maakt

in de stilte van een verre kinderlach
klinkt schel in de verte een fluit
naast me pakt een dame haar karbies
een heer biedt hoffelijk zijn arm

even vertraagt de tijd in lome uren
in een leven van snel en steeds sneller
even de rust om tot jezelf te geraken
een tramstation van eer, nu een baken

Annette Akkerman, Maarssen